شرایط اقلیمی مناسب برای احداث باغ سیب
دما: حداقل دمای منطقه 25-20 درجه سانتی گراد زیر صفر و حداکثر دمای منطقه 38 درجه سانتی گراد بالای صفر.
اگر سردی هوا در زمستان از 40- درجه سانتی گراد تجاوز می کند، چنین منطقه ای عملاً برای پرورش سیب مناسب نخواهد بود.
اگر مناطقی که جمع ساعات دمای زیر 7 درجه سانتی گراد از هزار ساعت کمتر باشد، چنین منطقه ای عملاً برای پرورش سیب مناسب نخواهد بود.
ارتفاع از سطح دریا: ارتفاع 1300 الی 2200 متر از سطح دریا مناسب جهت کشت سیب می باشد.
شرایط آب مناسب برای احداث باغ سیب
EC آب حداکثر می تواند 2000 میکرو موس بر سانتی متر باشد.
مقدار آب مورد نیاز با سیستم آبیاری ثقلی 10 هزار متر مکعب در هکتار و با آبیاری قطره ای 5 الی 6 هزار متر مکعب می باشد.
مقدار آب مصرفی بر اساس کیفیت خاک منطقه و نوع پایه سیب و شرایط آب و هوایی متغیر می باشد.
شرایط خاک مناسب برای احداث باغ سیب
EC حداکثر می تواند 2 میلی موس بر سانتی متر باشد.
PH خاک از 5/5 – 5/6 تا حداکثر 5/7 باشد.
بافت خاک :آبرفتی – لوم رسی – عمیق – غنی با بافت قابل نفوذ.
انتخاب محل مناسب برای احداث باغ سیب
در صورت مساعد بودن شرایط اقلیمی و آبی و خاکی، انتخاب محل باغ از موارد حائز اهمیت بوده که در توفیق باغداران بسیار مؤثر است.
احداث باغ در دامنه های کم شیب در پناه بادهای سرد مناسب می باشد
اگر شیب دامنه از 20 الی 30 درجه تجاوز کند، هزینه آماده سازی زمین و کاشت و ونگهداری بالاتر خواهد رفت و خطر فرسایش خاک بیشتر خواهد بود.
درصورت احداث باغ دردامنه رعایت خطوط میزان و کاشت در خطوط تراز از ضروریات حتمی است.
وسعت باغ مناسب برای احداث باغ سیب
برای باغ های سیب حداقل سطح 5 هکتاری از نظر شرایط اقتصادی در اکثر مناطق کشور سطح مناسبی به نظر می رسد.
مراحل احداث باغ سیب
1-اولین گام در احداث باغ بعد از بررسی موارد فوق الذکر انتخاب نوع پایه و نوع رقم می باشد.
در شرایط کنونی انتخاب یکی از پایه های رویشی پاکوتاه با توجه به شرایط منطقه و میزان سرمایه توصیه می گردد.
مزایای پایه های رویشی پاکوتاه نسبت به پایه های بذری :
تراکم بالای درخت و عملکرد بیشتر در واحد سطح
سهولت عملیات زراعی و مدیریت باغبانی (هرس، برداشت، مبارزه با آفات و امراض و …)
دریافت نور بیشتر و تولید میوه با کیفیت بهتر
تسریع در باردهی و رسیدن به عملکرد اقتصادی
امکان استاندارد نمودن تکنیک های باغداری
2- انتخاب نوع رقم
با توجه به نیاز بازارهای محلی و ذائقه بازار و وجود سردخانه و انبارهای مناسب در منطقه و دوری یا نزدیکی بازار مصرف و نحوه بازار رسانی و فروش و وجود صنایع تبدیلی مرتبط در منطقه و … می توان از ارقام پائیزه یا تابستانه سیب انتخاب نمود.
انتخاب ارقام جدید و تجاری با در نظر داشتن توصیه مؤسسات تحقیقاتی منطقه توصیه می گردد.
ارقام بومی موجود در کشور :
الف) ارقام تابستانه : گلاب – شفیع آباد- کهنز- شیخ احمد تبریز- قندک- قره یارپاق- تابستانه اهر- نوری مراغه- قرل آلما- عاشیق آلماسی- مربایی مشهد- علی موری خراسان
ب) ارقام پائیزه : عباسی مشهد- گلشاهی- شمیرانی- زنوز- شکی اهر- دریان- کرمانشاهی- اخلمد خراسان
ارقام خارجی موجود در کشور :
الف) ارقام تابستانه : گالا- دلبار استیوال- ….
ب) ارقام پائیزه : گلدن دلیشز- رد دلیشز- گرانی اسمیت- رداستار کینگ- پرایم روت جوناگلد- فوجی- برابرن- مک اینتاش
مشخصات نهال استاندارد سیب:
دارای گواهی بهداشت قرنطینه و شناسه رقم- نهال ترجیحاً 2 ساله تک شاخه دارای ریشه سالم به ظاهر شاداب و عاری از ویروس، باکتری، قارچ، ریشه افشان و شادابن در صورت امکان دارای شاخه های جانبی.
در زمان فروش حداقل 75 سانتی متر ارتفاع – ارتفاع از محل پیوند تا سطح خاک 10 سانتیمتر و حداکثر 15 سانتی متر بیشتر نباشد. ارتفاع نهالهای پیوندی با پایه بذری بین 100 تا 120 سانتی متر. پس از سربرداری قطرنهال در زمان فروش بین محل پیوندک و طوقه یک تا 5/1 سانتی متر.
آماده سازی زمین برای احداث باغ سیب
بعد از شخم عمیق با دیسک و لولر اقدام به تسطیح نموده تا زمین را آماده کشت نمائیم.
کود دامی به مقدار 20 تن در هکتار قبل از کاشت با خاک و خاک چاله مخلوط شده باشد. (کود دامی بایستی کاملاً پوسیده باشد)
از کشت توام درختان میوه و حتی کشت محصولات زراعی و صیفی و جالیز در باغات جدید الاحداث خودداری گردد.
فواصل کاشت درختان سیب
در ارقام پیوندی روی پایه های بذری 7×6 متر یا 7×7 متر در نظر گرفته می شود در ارقام پیوندی روی پایه های رویشی بر حسب نوع پایه 3×1 و 3×5/1 و 4×2 و 4×5/2 در نظر گرفته می شود.
فاصله نهالها بر روی ردیف ها بر حسب نوع پایه متغیر است ولی در بین ردیف ها رعایت فاصله 3 متر بین الزامی است.
پس از تعیین فواصل کاشت عملیات میخکوبی را انجام داده سپس اقدام به علامت گذاری برای محلهای حفر چاله نموده و در همان نقطه بطور دقیق چاله حفر می گردد در اینصورت فواصل بین ردیف ها رعایت شده است.
نحوه غرس نهال سیب
محل پیوند در بیرون خاک و در جهت مسیر باد قرار گیرد.
پس از خاک دهی پای بوته اقدام به متراکم نمودن خاک نموده بلافاصله پای نهالهای کاشته شده آبیاری کافی صورت گیرد تا اینکه چسبندگی بین ریشه و خاک حاصل گردد.ضمناً آب با محل طوقه در تماس نباشد.
هزینه احداث باغ سیب در کرج
مراحل ساخت باغ میوه
شروع به احداث باغ سیب
باغهای سیب را با کاشت درختان دو یا سه ساله احداث می کنند. این درختان کوچک معمولا” از گلخانه که در آنجا درختان را با روش پیوند جوانه تولید می کنند تهیه می شود. ابتدا با استفاده از کشت بافت یا خوابانیدن شاخه یک گیاه پیوندی بصورت بذری یا کلون شده بعمل می آورند که برای رشد آن ، یک سال وقت لازم است . سپس بخش کوچکی از شاخه یک درخت بالغ ( قلمه) از گونه مورد نظررا تهیه می کنند. ساقه بالایی و شاخه های گیاه پیوندی را بریده و به جای آن قلمه را قرار می دهند. دیر یا زود این دو قسمت با هم رشد کرده و درخت سالمی را بوجود می آورند.
گیاهان پیوندی دراندازه نهایی درخت تاثیر دارند . در حالیکه بسیاری برای پرورش دهندگان ،دارای گیاهان پیوندی زیادی هستند ، این گیاهان پیوندی به صاحبان خانه فروخته می شود که فقط به داشتن چند درخت از یک یا دو گونه مختلف تمایل دارند : گیاه پیوندی بذری معمولی که یک درخت کامل بوجود می آورد یا گیاه پیوندی نیمه کوتاه که درخت تاحدی کوچکتربه بار می آورد. گیاهان پیوندی کوتاه عموما” در برابر آسیبهای ناشی از سرما و باد آسیب پذیرترهستند. درختان کوتاه کامل اغلب بوسیله پایه و داربست تثبیت شده و در باغهای چگالی بالا کاشته می شوند این باغات برای کشت آسانتر بوده و و حاصلخیزی هر واحد از زمین را تا حد زیادی افزایش می دهد.
بعضی از درختان از طریق پیوند” بین ساقه ای” بین گیاه پیوندی راست ساقه و درخت که نتیجه رشد هر دو پیوند است بوجود می آیند.
پس از کاشت درخت کوچک درباغ ، باید قبل ازکسب توانایی تحمل مقدار زیادی غذا ۳ تا ۵ سال ( نیمه کوتاه) یا ۴ تا ۱۰ سال ( درختان معمولی) بزرگتر شوند .در طول این مدت پرورش مناسب شاخه های بزرگ و چیدن جوانه هایی که رشد نا درست دارندازاهمیت زیادی برخوردار می باشد همچنین ساخت داربستی مناسب که در آینده سنگینی بار میوه را تحمل کند.
موقعیـت
درختان سیب نسبتا” به شرایط خاک بی تفاوت هستند و در دامنه گسترده ای ازمقادیر PH و سطوح حاصلخیزی رشد می کنند. آنها حتما” باید در مقابل باد مراقبت شده ونباید در مناطق پست که در معرض آخرین سرماهای بهاری می باشند کاشته شوند. برای این درختان زهکشی مناسب ضروری بوده و خاکهای سنگین یا زمین مسطح باید به گونه ای محکم شود تا از عدم قرار گرفتن سیستم ریشه ها درخاک اشباع شده با آب مطمئن شویم.
گرده افشانـــــــی برای احداث باغ سیب
درختان سیب با خود آمیزش پذیر نیستند ونیازبه گرده افشانی بصورت دگرگشنی دارند. مدیریت گرده افشانی بخش مهمی از پرورش درخت سیب محسوب می شود. قبل از کاشت درخت مرتب کردن تولید کنندگان گرده بسیار مهم است ( گونه های سیب یا سیبچه که تامین کننده گرده هایی فراوان ، رستنی و آمیزش پذیر هستند). ممکن است باغهای میوه دارای ردیفهای یک در میان گونه های گشنی پذیریا درختان سیبچه متناوب ویا شاخه های پیوند خورده سیبچه باشند. بعضی گونه ها گرده های بسیارمعدود یا گرده های نابارورتولید می کنند بنابراین گرده افشانان خوبی به حساب نمی آیند. پرورشگاههای گل و گیاه خوب دارای لیست گشنی پذیری گرده افشانان هستند.
گاهی اوقات پرورش دهندگانی که دارای باغستانهای قدیمی با یک گونه درخت هستند برای گرده افشانی ، دسته هایی از گلهای سیبچه را درون بشکه یا سطلهایی فراهم می کنند. پرورش دهندگان خانگی که دارای یک درخت بوده و فاقد گونه های دیگر در همسایگی اشان هستند نیز می توانند از این روش البته در مقیاس کوچک تر استفاده کنند.
پرورش دهندگان درخت هر سال هنگام گل دادن معمولا” از گرده افشانهایی را برای جابجایی گرده تهیه می کنند. عموما”از کندو زنبور عسل استفاده می شود و انجام این کار توسط زنبوردارانی صورت می گیرد که در ازاء مزد به تهیه کندو مبادرت می ورزند. در باغات تجاری از زنبورهای کارگر باغی نیزبعنوان گرده افشانهــــــای مکمل استفاده می شود. چون آنها نیش نمی زنند احتمالا” پرورشدهندگان خانگی در مناطق حومه ازاین زنبورها استفاده می کنند. بعضی زنبورهای وحشی مثل زنبورهای درودگر و زنبورهای تک زی دیگر ممکن است به این امر کمک کنند. بعضی مواقع ملکه های زنبورهای درشت در باغات حضور دارند اما معمولا” تعدادشان به قدری نیست تا گرده افشانهای با اهمیتی به حساب آیند.
گرده افشانی ناکافی علائمی بسیارکم داشته و برای سیبها ناگوار است و موجب کندی رسیده شدن میوه می گردد. برای ارزیابی گرده افشانی باید دانه ها را شمرد. سیبهایی که به خوبی گرده افشانی شده اند دارای ۷ تا ۱۰ دانه بابهترین کیفیت می باشند. سیبهایی که کمتر از ۳ دانه دارند معمولا” نمی رسند و در اوایل تابستان از روی درخت خواهند افتاد. گرده افشانی نا مناسب یا نتیجه کمبود گرده افشانها و یا کمبود گرده تولید شده ویا به سبب شرایط آب و هوایی نامناسب برای گرده افشانی در زمان گلدهی می باشد.
سرما هنگام گل دهی
یک مشکل کلی ، سرمای دیرهنگام است که موجب نابودی ساختارخارجی ظریف گل می شود. بهتر است برای ***** سازی هوا درختان درزمینهای شیبدارکاشته شوند اما شیب نباید رو به جنوب باشد ( در نیمکره شمالی) چون این کار موجب گل دادن زودرس درخت ودرنتیجه افزایش آسیب آن در برابرسرما خواهد شد. اگر سرما زیاد جدی نباشد می توان صبح قبل از تابش خورشید روی شکوفه ها روی درخت آب پاشید با این کار امکان نجات شکوفه ها وجود دارد. آسیبهای ناشی از سرما را می توان ۲۴ ساعت پس از سرما تخمین زد. اگر مادگی گیاه به سمت عقب برگشته بود نشان دهنده ازبین رفتن گل و عدم تولید میوه خواهد بود.
وجود منبع آب در نزدیکی محل پرورش سیب موجب تاخیر گرمای بهار می شود که نتیجه این مزیت به تاخیرافتادن شکوفایی تا زمان به حد اقل رسیدن احتمال سرما می گردد. مناطقی از آمریکا مثل ساحل شرقی دریاچه میشیگان ، ساحل جنوبی دریاچه انتاریو و اطراف برخی دریاچه های کوچکتر که این تاثیر خنک کنندگی آب به همراه خاک مناسب و خوب زهکشی شده وجود دارد پرورش سیب را در این نواحی ممکن ساخته است .
پرورش دهندگان خانگی سیب احتمالاً امکان استفاده از منبع آب را ندارند اما آنها می توانند از شیبهای رو به شمال یا سایر ویژگیهای جغرافیایی برای تاخیراندازی شکوفایی در بهار استفاده کنند. درختان سیب ( یا هر میوه دیگر) که در آمریکا در شیبهای رو به جنوب کاشته شوند خیلی زود شکوفه داده و دربرابر سرمای بهار بسیار آسیب پذیر خواهند بود.
کاستن از بار درخت
درختان سیب هر دوسال مستعد باردهی است. اگر میوه را در مواقعیکه درخت محصول زیادی دارد ،بار آن را کم نکنند موجب کاهش گل دهی در سال بعد خواهد شد. کم کردن از بار درخت حتی خارج از زمان آن ، به برداشت محصول قابل توجه درهرسال کمک می کند.
مراحل ساخت باغ
هزینه احداث باغ سیب
