طراحی و اجرای فضای سبز شهری

طراحی و اجرای فضای سبز شهری بخشی از فضاهای باز شهری است که عرصه های طبیعی یا مصنوعی آن تحت استقرار درختان، درختچه ها، گلها، چمن ها و سایر گیاهانی است که براساس نظارت و مددیریت انسان با در نظر گرفتن ضوابط، قوانین و تخصصهای مرتبط به آن برای بهبدود شدرایط زیسدتی، زیستگاهی و رفاهی شهروندان و مراکز جمعیتی غیر روستایی، حفظ، نگهداری و یا بنا میشوند.
 

طراحی و اجرای فضای سبز شهری

اصولاً پاركها مجموعه اي از فضاهاي سخت و فضاهاي سبز مي باشند كه هر يك بعنوان مكمل ديگري عمل مي كند. بطوركلي فضاهاي سخت شامل مبلمان ، عناصر معماري، كف سازيها و غيره بوده و تابعي از ويژگيهاي و اصول معماري پارك مي باشد كه بايستي دقيقاً در مراحل طراحي پارك به آنها توجه شده و براساس نوع عملكرد آنها مقادير مناسب آن برآورد گردد.
لازم به ذكر است كه كليه ي فضاهاي سخت طراحي شده، بايستي از لحاظ فرم عملكرد متناسب با كاركرد و گروه سني استفاده كنندگان از پاركها بوده و هر كدام از اصول مخصوص به خود تبعيت كند. بعنوان مثال طراحي انواع مبلمان و حتي معماري يك پارك ويژه ي كودكان با يك پارك شهري كه مورد استفاده ي طيفهاي سني زيادي قرارداد متفاوت مي باشد.با اين مقدمه در اين قسمت از گزارش به بررسي ضوابط و معيارهاي اجراي فضاهاي سبز و سخت پاركها و فضاهاي سبز غير فعال ( معابر و دسترسيها، جرائم و رفيوژها)  پرداخته شده است.

1- فضاهای سبز فعال

اصولاً طبيعت پاركهاي عمومي بگونه ايست كه تمام طبقات مردم مي توانند از آن استفاده كنند، بعبارت ديگر اين پاركها به منظور گردشگاه و محل استراحت عموم مي باشد، علاوه بر نكات فوق يكي از خصوصيات مهم و معينه پاركهاي عمومي تاثيري است كه در آب و هواي شهرها مي گذارد و خود كمك زيادي به حفظ بهداشت محيط و سلامتي افراد مي نمايد. در پاركهاي عمومي سعي بر آن است كه تمام و سائل سرگرمي و رفاهي تقريباً براي همه گونه سليقه ها وجود داشته باشد.
1-1- تاسيسات رفاهي، تجهيزات خدماتي و اداري، وسايل بازي، زمينهاي بازي و ساير امكانات مورد نياز در احداث پاركها بطور كلي انواع تاسيسات رفاهي ، تجهيزات خدماتي ، وسايل بازي ، زمينهاي بازي و ساير امكاناتي كه بنحوي موجب كيفي استفاده از پاركهاي شهري را فراهم مي آورند مي توان بشرح زير طبقه بندي نمود:

 مبلمان شهری

– نيمكت : کاربرد نیمکت ها عموما برای استراحت و مشاهده مناظر پارک است که بهتر است به حالت تکی یا میزگرد مانند تعبیه شوند که بهترین مکان پیشنهادی برای استقرار نیمکت ها استقرار در کنار آب نماها و حواشی فضای سبز و قرار گیری در محل های دنج در زیر سایه درختان است.
– زباله دان : زباله دان ها باید در نقاط مختلف پارک به ویژه جنب بوفه و سرویس ها و نزدیک آلاچیق ها و زمین بازی کودکان به صورتی تعبیه شوند که دید محیط را برهم نزنند.
– تابلوهاي راهنما، اطلاعات : باید از ورودیهای پارک اطلاعات لازم را برای استفاده کنندگان فراهم کنند و راهنمای آنان باشند.
– ثبت تقويم و تاريخ، ساعت ، تابلوي تبليغات، تابلوهاي توقف و غيره
– پايه هاي مخصوص روشنايي: که از دو نوع فلوسنت و التهابی با توجه به محل و کاربرد محل استفاده می شود.
– دروازه هاي ورودي و خروجي
– حصار : که می تواند به صورت دیوار یا نرده یا استفاده از گیاهانی همچون شمشاد استفاده شود

فضای سبز شهری منطقه ای پوشیده از گیاه درداخل و اطراف شهر ها که دارای دو کارکرد مهم برای شهر می باشد تعدیل دما ،تلطیف هوا وزیبا آفرینی. جامعترین تعریف. فضای سبز شهری بخشی از فضاهای باز شهری است که در عرصه های طبیعی یا مصنوعی آن تحت استقرار درختان ، گل ها ، چمن ها و سایر گیاهان است که بر اساس نظارت و مدیریت انسان با در نظر گرفتن ضوابط ، قوانین و تخصص های مرتبط با آن برای بهبود شرایط زیستی ،زیستگاهی ورفاهی شهروندان و مراکز جمعیتی غیر روستایی ،حفظ ،نگهداری یا بنا میشود

 فضای سبز

مهمترین اثرات فضای سبز در شهرها ،کارکرد های زیست محیطی آنها است که ایجاد تعادل بخشی در متابولیسم شهر از یک سو و بالا بردن سطح زیبایی از سوی دیگر ،سبب افزایش کیفیت زیستی شهرها می شوند. در حقیقت فضای سبز ریه های تنفس شهرها به شمار می آیند.

فضای سبز شهری

مدیریت فضای سبز شهری در اصل کلیه مراحل ارزیابی ،طــراحی و کاشت متناسب با محـل ،نظارت در حفـظ و نگهداری آن با همکاری مردم می باشد . نگهداری فضای سبز یکی از اصول اساسی در مدیریت فضای سبز محسوب می شود.در نگهداری سه کار اساسی انجام می شود .
آبیاری در مناطقی که بارندگی سالیانه کمتر از 700میلی لیتر ویا غیر متعادل باشد باید در ایام خشک آب مورد نیاز فضای سبز را بوسیله آبیاری تامین کرد .
انواع آبیاری که در فضای سبز به کار گرفته می شود

نقش کود دهی در طراحی و اجرای فضای سبز شهری

باتوجه به اینکه فضای سبز ما هر ساله یکنواخت و همان گیاه در محل ثابت است نیاز مبرمی به کود دهی دارد کود های اصلی که گیاهان به آن احتیاج دارند عبارتند ازازت ، فسفر،پتاس، کلسیم ،منیزیم وگوگرد و مواد دیگر به مقدار کم مورد نیاز هستند مواد غذای درجه دوم مانند آهن ،روی ،منگنز وغیره را باید تنهادر زمانی که کمبود آن در فضای سبز مشاهده شد اضافه کرد کود های حیوانی دارای ارزش غذایی چندانی نیستند و بیشتر به خاطر بهبود خواص فیزیکی خاک و بالا بردن قدرت نگهداری آب مورد مصرف قرار می گیرند
بطور کلی هرس عبارتست از قطع کامل یا جزیی شاخه ،ریشه ،پوست ،برگ،گلویا میوه به منظور تحت تاثیر قرار دادن و هدایت نحوه رشد و باروری گیاه

دلایل و فواید هرس

شکل هایی که در فضای سبز بیشتر کاربرد دارد

1. آلاچیق سازی
2. حاشیه سازی
3. شکل سازی
4. شکل هرمی
5. مبلمان پارک

با توجه به گوناگونی که در فضای سبز مشاهده می شود ما می توانی بطور کلی فهرست نیاز های یک پارک شهری بزرگ را بیان کنیم که بر حسب موقعیت فضای سبز استفاده می شود

نقش مبلمان پارک در طراحی و اجرای فضای سبز شهری

نیمکت، زباله دان، تابلوهای راهنمایی، پایه های مخصوص روشنایی، سایبان، مکان پیک نیک ، ورودی وخروجی
ابنیه پارک ،کتابخانه ،نمایشگاه ،گالری،آمفی تاتر ،آبنما ،کیوسک های فروش مجلات ،تاسیسات رفاهی ،دستشویی،کافه تریا ورستوران ،خدمات درمانی وکمک های اولیه
تجهیزات خدماتی
موتور خانه ،گلخانه ،انبار نگهداری وسایل ،نهالستان ،محل تهیه کود وکمپوست ،مکان استراحت مستخدمین پارک
زمین بازی
زمین بازی والیبال ،بسکتبال ،تنیس ،بدمینتون ،تنیس رومیزی
نشانه های تجسمی
مجسمه های اساطیر،مشاهیر ،بزرگان وشخصیت های مورد علاقه جوامع ،کتیبه ها ،یاد بود احداث پارک ،سردر های ویژه
وسایل بازی
این نوع وسایل تنوع زیاد داشته و متناسب با طبقات سنی تغییر می کند وبا توجه به فرهنگ وسنن هر جامعه این نوع وسایل متفاوت است
طراحی و کاشت
درختان ، درختچه ها ، پیچ های زینتی ،گیاهان پوششی وگل های یکساله وچند ساله غالباَ مهمترین عناصر در محوطه سازی و طراحی فضای سبز به شمار می روند. انتخاب ،بکار گیری و نگهداریاز این گیاهان سه عامل اساسی در کارایی فضای سبز هستند که باید همواره توسط طراح مورد توجه قرار گیرند . بنابراین نکته بسیار مهم در طراحی فضای سبز انتخاب گیاهی است که بتواند بیشترین کارایی ممکن را با حداقل نیازبه نگهداری فراهم آورد .نکته دیگر استفاده از گیاهان مناسب با توجه به نیاز های مختلفی است که طراح با آن روبرواست در فرایند طراحی کاشت ،توجه به نوع گیاهان و نحوه قرار گرفتن گیاهان نسبت به یکدیگر در جهت رسیدن به یک طرح زیبا وکارا ضرئری به نظر می رسد .راهکار های که در طراحی مد نظر قرار می گیرد